Eén van de dingen dat het terpengebied van Centraal- en Oost-Frisia onderscheidt van West-Frisia zijn de vele vondsten van fluiten. In totaal zijn er minstens vierentwintig botfluiten bekend uit Friesland en een aanvullende negen anderen uit Groningen. Dat zijn een hoop fluiten; mogelijk een teken dat de fluit ooit een zeer begeerd en geliefd instrument was!
Een reden voor deze wijdverbreidheid aan fluiten zou kunnen zijn dat de meeste mensen ze zelf maakten. Sommige fluiten zien er nogal gehavend uit, waarbij het lijkt alsof de gaten met een mes in het been geboord zijn of doorgebrand zijn met een gloeiend stuk ijzer. Ondanks dat, zijn er ook verschillende mooi gepolijste fluiten bekend die mogelijk - maar niet noodzakelijk - in gespecialiseerde werkplaatsen gemaakt kunnen zijn geweest. De meeste bekende fluiten uit het terpengebied zijn gemaakt van de tibia (scheenbeen) van schapen en zijn tussen de 10 en 16 cm lang. Ook zijn er fluiten bekend die gemaakt zijn van de ulna (ellepijp) van zwanen. Deze fluiten komen daarentegen veel minder voor, maar zijn wel vaak vakkundig geschapen. De meeste zwanenbotfluiten zijn tussen de 17 en 21 cm lang. In de online collecties van het Fries Museum en het Groninger Museum zijn verschillende fluiten uit vroegmiddeleeuws Frisia te bewonderen!
Aangezien fluiten in Frisia ooit zo begeerd werden, besloten wij zelf een botfluit te bemachtigen. Dank aan Don Shaw van Inspirational Instruments voor het geweldige vakmanschap! De originele fluit van de afbeelding is de fluit van Feerwerd in Groningen. Bijgevoegd is ook een deuntje die het geluid van een botfluit laat horen.
Bronnen en verder lezen:
- Leaf, H., ‘English medieval bone flutes – a brief introduction’, The Galphin society journal (2006) 13-19.
- Roes, A., Bone and antler objects from the Frisian terp-mounds (Haarlem 1963) 59-61.
- Collectie Fries Museum: https://collectie.friesmuseum.nl/?query=*:*&sortBy=icn_notes
- Collectie Groninger Museum: https://grm-collections.adlibhosting.com/ais6/search/simple
Reactie plaatsen
Reacties